دیدار با رئیس و مسئولین دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان
به گزارش روابط عمومی نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز، دیدار رئیس و مسئولین دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان، با آیت الله دژکام برگزار گردید.
متن کامل بیانات آیت الله دژکام در این دیدار بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
بنده یک حدیث ۲ کلمه ای خدمت شما عرض می کنم که فرموده اند “اَلعِلمُ سُلطان”، علم قدرت است و هرچه می خواهید در پرتو علم است.
دانشگاه مراتب مختلفی از این قدرت را برای ما ایجاد می کند، معمولا نسبت به دانشگاه تجربی به واسطه اینکه تمدن رقیب ما در این دانش ها پیشرفت خوبی داشته است می گوییم علم قدرت است و مثال هایی که در ذهن می آید همین است که ببینید آنها در زمینه های دانش تجربی پیشرفت کرده اند و دنیا در دست آنهاست. تسخیر طبیعت با همین دانش هایی که متداول است به نام دانش تجربی رخ می دهد.
قاعدتا باید این علم را با هدف بهره مند شدن از طبیعت دنبال کنیم و فرا بگیریم و خدا هم در قرآن کریم اشاره فرموده که “وَسَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ”، اما متاسفانه در ایران چون دانشگاه به صورت تقلیدی از اروپا شروع شده است این جهت نادیده گرفته شد یعنی ما دانش نظری تحصیل کردیم اما هدف آن که بهره مند شدن از طبیعت بود معمولا در اختیار ما قرار نگرفت وگرنه ما از دارالفنون تا به امروز فیزیک، شیمی و… می خوانیم پس چرا در عمل به نتیجه مطلوب نرسیدهایم؟ دانشگاه ما از این طرف معلول متولد شده است. متاسفانه ما دانش نظری را مطابق تمدن رقیب خیلی کامل یاد داده ایم و جوانان خود را آماده کردیم تا خدمت گذار تمدن رقیب شوند و برای خود ما به بهره بری نیانجامد. در واقع آنها دانش را کاربردی کرده و ما نکردیم و این رویکرد باید عوض شود.
نگویید در دانشگاه کوچکی هستیم و نمی شود. مهم این است که خدا بخواهد و شما اراده کنید و از همین مجموعه می توانید بالاتر از دانشگاه های دنیا قرار بگیرید. بنابراین در حیطه دانش های تجربی ما باید این تلاش را داشته باشیم که دانش را در خدمت بگیریم و برای آسان کردن زندگی مردم به کار بگیریم
یکسری از علوم دیگر هست که در راستای خدمات به مردم در جامعه تاسیس می شود که متاسفانه بنده در آمار استان فارس وقتی دقت کردم احساس کردم که در راستای کارها و فعالیت خدماتی بیشتر نیرو تربیت می کنیم و در مجموعه اداری استان فارس نزدیک به ۷۰ درصد اشتغال مربوط به بخش خدمات است و در بخش تولید ۳۰ درصد بیشتر مشغول به کار نداریم. این بیماری در سطح کشور است اما در فارس بیشتر چشمگیر است.
ما به خدمات نیاز داریم ولی بخش خدماتِ متورم اقتصاد را فلج می کند. متاسفانه دانشگاه نیز به واسطه اینکه آموزش در این بخش ها کم هزینه تر بوده به این سمت رفته یعنی ما رشته های زیادی از این موارد خدماتی ایجاد کردیم و به همین دلیل دانشجوی مدرک گرفته ولی شغل ندارد چون این بخش متورم شده است. البته این کار ظرافتهایی نیاز دارد و اگر ما شرکت های خدماتی قوی داشته باشیم باید سراغ صادر کردن خدمات و دانش خدمات برویم. این چیزی است که باید به فکر آن باشیم. با تجربه مختصری که در خصوص صدور خدمات داریم متوجه شدیم که می تواند موفق باشد ولی در مواردی برای خود ایراد درست کردیم.
امروز آنچه که آموزش می دهیم به نسبت آنچه که نیاز درون کشور است در حدی است که نزدیک به مرز اشباع هستیم. حال که اینگونه است آیا نمی توانیم خدمات را صادر کنیم؟در بحث پزشکی، کشاورزی و … شرکت هایی که خدمت را به دیگران بدهند و درآمد کسب کنند. تجربه مستشفی الایرانی کشور امارات می گوید که این کار شدنی است مشروط بر اینکه به این کار جدیت داشته باشیم. به نظر بنده می آید یک ابعادی از قدرت نرم ما به واسطه همین قسم کارهاست.
باید توجه داشته باشیم که هدف همه علوم چه آنهایی که مستقیما در بهرمند شدن از طبیعت کمک حال ما هستند و چه علومی که برای خدمت در جامعه انسان ها مدنظر می باشد این است که یا تولید ثروت کنند یا خدمات ارائه کنند و ثروت کسب کنند، غیر از این باشد از دانش به حد مطلوب بهره مند نشده ایم
اما یکسری دیگر از علوم داریم که جهت دهنده علوم ردیف اول و دانش تجربی هستند که تحت عنوان علوم انسانی نامیده می شوند و متاسفانه علوم انسانی ما هم بیمار است یعنی دانشمندان علوم انسانی ما تکرار کننده همان چیزی هستند که در تمدن غرب است در حالی که باید جهت دهنده با معیارهای صحیح خودمان باشند. عقیده ندارم همه رشته هایی که در دوره کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می شود باید در همین راستایی که بیان کردم حرف اول ایران را بزند ولی مجموعه هیئت علمی شما باید این جهت گیری را داشته باشد.
امروز ما مواجه هستیم با مشکلی که باید حل شود و آن این است که دوستان احساس می کنند دانشگاهی که با این اهداف می خواهد در جامعه نقش آفرینی کند فقط یک مرکز خدماتی است که تشکیل شده تا تعدادی حقوق بگیرند، یعنی تنزل نقش خود دانشگاه از اینکه می خواهد جهت دهنده حرکت اجتماع باشد به اینکه خود مجموعه برای معیشت خود چه کار کند. علت سردرگمی خود ما همین است.
نگاه شما باید این باشد که خدمت را بر پایه دانش برای خدا انجام دهید و روزی را خدا می رساند و دانشگاه ما باید در این مسئله خود به داوری بنشیند تا امروز هر کدام کار خود را درست انجام دادیم معطل مسئله معیشت نبودیم و وضع خوبی داشتیم. دانشگاه در جامعه ما باید نقش خود را ایفا کند. این شعار نیست و همه واحدهای ما باید همین جهت گیری را شروع کنند.
اگر این رویکرد ایجاد شد دوباره برای ورود به دانشگاه و عرصه کسب علم صف خواهند کشید تا مشکلات اصلاح شود و در دانشگاه دنبال این موارد باید باشیم، در دانشگاه استاد به همراه دانشجو مشکل را شناسایی و ریشه یابی کند و ارائه راه حل برای رفع مشکل دهد. رشته های مهندسی و علوم طبیعی ما باید در این زمینه ها کار کنند و تصنعی نمی شود دانشجو پذیرفت. این مسئله باید باور مجموعه باشد یعنی ما خودمان جایگاه دانشگاه را تنزل ندهیم.
این جهت گیری را اصلاح کنیم و همین مطلبی است که در علوم انسانی باید پیگیر باشیم چون علوم انسانی باید راهنمای دانش های تجربی در این جهت باشد و این کاری است که باید انجام گیرد. امیدواریم همه آنچه که می دانیم و می آموزیم در این راستا قرار بگیرد.اگر العلم السلطان را به این نگاه پیاده کردیم نصف مسیر را رفتیم.
برای پیمودن نصف دیگر مسیر باز هم در مقایسه با تمدن اروپایی و آمریکایی نکته ای را بیان میکنم، تمدن اروپا در آغاز شروع رشد خود به یک موضوع به نام معنویت بی اعتنایی کرد. علت این بود که فیلسوفان اروپایی در طول ۴ قرن تلاش نتوانستند تثلیث را اثبات کنند. دقیقا به همین عبارت توجه کنید. خدا را نمی گویم، بلکه تثلیث را اثبات نکردند. ما از اول گفته بودیم حرف باطل است و قابل برهان نیست و آنها ۴ قرن زحمت کشیدند، از قرن ۱۲ میلادی تا قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی که دوره کانت است و خیلی تلاش کردند که تثلیث را به عنوان عقیده دینی اثبات کنند و نتوانستند و در ادامه لجبازی کافرانه آنها نگذاشت بگویند توحید درست است.
ما از ابتدا و قبل از آنها و تا به امروز گفتهایم توحید درست است اما تمدن رقیب با لجبازی دین را کنار گذاشت و پشت به معنویت کردند و باعث شد یک راه بیشتر برای کسب قدرت و تسلط بر عالم نشناسند که همان مسیر علوم تجربی بود که طی کردند اما ما عقیده داریم که اینگونه نیست و این عالم خدایی دارد که اگر همه درها از نگاه تجربی بسته بود یک در از آسمان باز می شود. در آیه ۹۶ سوره اعراف خدا می فرماید “وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَرَکَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ”، و چنانچه مردم شهر و دیارها همه ایمان آورده و پرهیزکار میشدند همانا ما درهای برکاتی از آسمان و زمین را بر روی آنها میگشودیم.
برکت از آسمان می آید و این باور ما است و باید بتوانیم این باور را نشان دهیم و نشان دادن این باور کار دانشگاه است. دانشگاهیان ما غیر از نگاه خشک علمی یک نگاه معنوی اشراقی هم می توانند داشته باشند که گاهی یک جرقه می زند و کار درست می شود نه اینکه بگوییم فقط از مسیر علمی آمدیم و نتیجه گرفتیم.
ملاصدرای ما در اسفار سعی کرده نگاه مشائی و اشراقی را جمع کند و این کار را کرده و این پایه فلسفی علوم تمدن نوین اسلامی است که همان طور که چشم شما به علوم تجربی باز است و هیچ کدام را انکار نمی کنید یک نگاه هم به اشراق از عالم بالا باشد که از آن طرف هم گاهی یک توجه و عنایت ویژه به کمک شما می آید.
این موضوع را اگر در کار نیاوریم هرچه جلو رویم یک سیکل ناقصی که اروپایی ها گفته اند را تکرار می کنیم و اگر می خواهیم کامل شود باید باور داشته باشید خبری در عالم بالا است. تجربه های موفقی ما در همین ۴۰ سال گذشته انقلاب داشتیم که در گام دوم باید بیشتر دنبال شود.
در عالم بسته نیست و راه دیگری برای رشد و ارتقا هست و این موضوع را قبول داریم برخلاف عده ای که لجبازانه این موضوع را قبول ندارند، از طرفی یک عده هم فقط با توسل می خواهند کار انجام دهند که نمی گوییم نمی شود ولی خدای متعال امور را به اسباب خود واگذار کرده است و شما باید اسباب را بشناسید و کار دانش و علم خود را پیش ببرید و اگر در جایی به مشکل خوردید و گیر افتادید به خدا مراجعه کنید و این مبنای تمدن جدید اسلامی است که پیامبر اسلام فرمود برادرم موسی از یک چشم نگاه می کرد و برادرم عیسی از چشم دیگر نگاه می کرد و دو چشم من باز است، یعنی هم عالم اسباب را به خوبی میدید و هم آنجایی که به نظر می رسید اسباب متوقف شده و راهی نیست مسبب الاسباب را می شناخت.
این یعنی در آسمان بسته نیست، اروپا از این موضوع غفلت کرد و مردم اروپا سردرگم هستند، امروز به قدری تبلیغات می کنند که ایرانی ها را هم گیر بیاندازند در حالیکه ما میدانیم و نباید فراموش کنیم که آنها هم گیر هستند و از این جهت که این در را بسته می بینند بسیار در رنج هستند و پیام جدیدی که ما به آنها می دهیم آن است که در آسمان بسته نیست. ما با استکباری که در آسمان را بسته می داند مخالف هستیم و اگر برداشته شود با مردم تمدن رقیب مشکلی نداریم. مردم اروپا تحت سلطه کفری که حاکم است هستند و باید نجات پیدا کنند و این پیام باید از دانشگاه ها مخابره شوند.
دیدگاهتان را بنویسید