جمعه, 16 آبان , 1404
3:16 ب.ظ
افراد با تقوا اهل فضیلت هستند/استقلال کشور در گرو قدرتمندی ایران است
به گزارش روابط عمومی نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز، آیتالله دژکام، نماینده ولی فقیه در فارس امروز جمعه، ۱۶ آبان در خطبههای نماز جمعه شیراز ضمن توصیه به رعایت تقوای الهی گفت: خدای متعال در قرآن کریم، همهی ما را به تقوا و پرهیزکاری امر کرده است. وظیفهی نخست خطبههای نماز جمعه نیز یادآوری همین وظیفهی الهی به مردم است. گاهی این ذهنیت وجود دارد که اگر موضوعات دیگری محور بحث خطبه قرار گیرد، برای برخی از جوانان جذابتر میشود. ممکن است این تصور تا حدی درست باشد، اما وظیفهی خطبه و خطیب صرفاً ایجاد جذابیت نیست؛ بلکه باید سبک بیان او در بیان موضوعات الهی و دینی، چنان باشد که در کنار حفظ محتوا، تا حد امکان جذاب نیز باشد اما جذابیت هدف نخست نیست؛ آنچه اهمیت اول دارد، محتواست. جذابیت صرفاً برای آن است که سخن بیشتر شنیده شود و تأثیر بیشتری بگذارد.
امام جمعه شیراز ادامه داد: متأسفانه گاهی به خاطر تأثیر فرهنگ غربی، اشتباه برداشت میشود و برخی تصور میکنند هرچه آنجا اصل است، اینجا نیز باید اصل باشد. در صورتی که در مکتب الهی ما، محور اصلی کار خداست. از صدر تا ذیل امورمان باید رنگ و بوی خدایی داشته باشد، وگرنه از ارزش خود ساقط میشود؛ هرچند هزاران طرفدار پیدا کند. قرآن کریم نیز صراحتاً فرموده است که هدف، کثرت طرفدار نیست، بلکه اصل حق است.
وی با یادآوری خطبه متقین(خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه) از حضرت علی(ع) درباره افراد با تقوا که فرمودند افراد با تقوا در همین دنیا اهل فضیلتاند، افزود: این نکته بسیار مهم است؛ زیرا گاهی تصور میشود که تقوا فقط مربوط به آخرت است، در حالیکه اگر کسی اهل تقوا باشد، سود و منفعت او از همین دنیا آغاز میشود. آدم باتقوا در دنیا اهل فضیلت است. همان طور که امام علی(ع) فرمودند “فَالْمُتَّقُونَ فِیهَا هُمْ أَهْلُ الْفَضَائِلِ؛ مَنْطِقُهُمُ الصَّوَابُ وَ مَلْبَسُهُمُ الاِقْتِصَادُ وَ مَشْیُهُمُ التَّوَاضُعُ”.
امام جمعه شیراز ادامه داد: فضیلت یعنی برتری. باید روشن کنیم که انسان با فضیلت کیست؛ زیرا بعضی افراد جز پول، هیچ معیار دیگری برای فضیلت نمیشناسند. اما متقین با فضیلتهای اخلاقی و انسانی شناخته میشوند، نه با ظواهر مادی. در نگاه برخی، هرکس پولدارتر است، خوشبختتر بهنظر میرسد؛ در حالیکه واقعاً چنین نیست و اشتباه میکنند. فضیلت و ارزشهای انسانی غیر از پولدار بودن است؛ فضیلت انسانی چیز دیگری است و باید به این نکته توجه داشته باشیم.
وی با بیان اینکه افراد باتقوا در دنیا اهل فضیلتاند، تأکید کرد: این فضیلتها را هم باید بشناسیم و هم ترویج کنیم. آیا علم فضیلت نیست؟ چرا هست. همان موضوع انشای معروف که همه شنیدهاید علم بهتر است یا ثروت. این پرسش به این خاطر مطرح میشود که دنیاگرایان و اهل دنیا، آنقدر تبلیغ میکنند و پول را محور ارزشها قرار میدهند که ما ناچاریم بار دیگر یادآوری کنیم که علم فضیلت است؛ اخلاق فضیلت است؛ عدالت فضیلت است. اینکه پولی را که به دست میآوری، از کجا آوردهای و آیا حرامش نکردهای، خودش فضیلت است. حلالخور بودن فضیلت است و حرامخور بودن رذیلهی اخلاقی است. اینها را نباید فراموش کنیم.
آیتالله دژکام بیان کرد: گاهی خیال میکنیم چون چند روز تأکید میشود که مدیران دولتی باید درست کار کنند، پس همه فضیلتها در همان بخش خلاصه میشود. در حالیکه آن توصیه فقط درباره مسئولیتپذیری و درست انجام دادن وظیفه است و نباید فضیلتهای انسانی را با وظیفه شغلی اشتباه بگیریم.
وی با طرح این پرسش که اولین فضیلت چیست، گفت: طبق فرموده امیرالمومنین(ع) “مَنْطِقُهُمُ الصَّوَابُ”، سخنِ آدم باتقوا همیشه درست، راست و خیرآور است؛ از زبان او جز راستی و نیکی شنیده نمیشود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: امیرالمومنین عللی(ع) در حدیثی فرمودند که “تَکَلّموا تُعرَفوا؛ فإنّ المَرءَ مَخبوءٌ تَحتَ لِسانِهِ، فإذا تَکَلّمَ ظَهَر”، سخن بگویید تا شناخته شوید؛ زیرا انسان پشت زبانش پنهان است و هنگامی که سخن میگوید، شخصیت او آشکار میشود. در واقع، انسان تا سخن نگفته، عیب و هنر او نهفته است و هنگامی که سخن میگوید، معلوم میشود چه جایگاهی دارد. علاوه بر اینها در جای دیگری فرمودند طوری سخن بگویید که شخصیتِ کمالیافته شما از گفتار نمایان شود.
نماینده ولی فقیه در فارس گفت: بنده در جلسات علما بودهام؛ گاهی فردی ناشناخته وارد میشود، اما به محض اینکه شروع به سخن گفتن میکند، همه در برابرش احساس احترام میکنند و درمییابند که صاحب علم و کمال است.
وی ادامه داد: نمونهای تاریخی از این موضوع را خدمت شما عرض میکنم؛ شیخ بهایی، به مدت ۳۶ سال ناشناخته در سراسر جهان اسلام سفر میکرد. هنگامی که به مصر رسید، در مجمع علما گوشهای نشست. علمای بزرگ مصر او را نمیشناختند. ایشان سؤالی مطرح کرد و هر عالِمی پاسخ داد، اما شیخ بهایی به هر پاسخ، اشکالی دقیق وارد کرد. سپس خود مسئله را توضیح داد و همگان تصدیق کردند. بار دیگر با بیان دوم و حتی سوم پاسخ داد، به گونهای که بسیاری از بزرگان متحیر شدند و گفتند تنها شیخ یهایی است که می تواند چنین عالمانه سخن بگوید و او را به عنوان عالمی کمنظیر شناختند و این است معنای “با سخن شناخته شدن”.
آیتالله دژکام با بیان اینکه خداوند در قرآن کریم سخن حضرت علی(ع) را تأیید کرده است، آیه ۳۰ سوره محمد را در این زمینه یادآور شد و گفت: در این آیه آمده است “وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِی لَحْنِ الْقَوْلِ”، منافقان را از لحن سخنشان میشناسی و مؤمن وقتی سخن میگوید، سخنش پاک و خالص است، اما منافق سخنی میگوید که با اساس دین زاویه دارد. اهل فهم میدانند که روح سخن مؤمن، نور ایمان است و سخن منافق، بوی نفاق دارد و لحن سخن کافر پر از کفر است گرچه ممکن است انسان عادی نفهمد ولی اهل اشارات می فهمند.
وی همچنین با یادآوری حدیث پیامبر(ص) که فرمودند ایمان هیچ بندهای درست نمیشود مگر هنگامی که قلبش درست شود و قلبش درست نمیشود مگر وقتی زبانش پاک و راست باشد_ لا یَستَقیمُ إیمانُ عبدٍ حتى یَستَقیمَ قلبُهُ، ولا یَستَقیمُ قلبُهُ حتى یَستَقیمَ لِسانُهُ_، گفت: ما در شهری هستیم که امام جمعه شهید آن (شهید آیتالله دستغیب)، کتاب «قلب سلیم» را نوشته است. قلب سلیم نشانه ایمان حقیقی است. اگر قلب درست نباشد و با خدا صاف نباشد، ایمان انسان کامل نمیشود. حال برای درست کردن قلب، باید زبان را کنترل کنیم؛ چنانکه پیامبر(ص) فرمودند. اگر زبان هرچه میخواهد بگوید، قلب بیمار میشود. پس اگر دنبال قلب پاک، سالم و خالص هستید، باید زبان را مهار کنید.
آیتالله دژکام به حدیث امام علی(ع)(خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه) که فرمودند بکوشید کاری کنید که روز قیامت، دستانتان آلوده به خون و مال مردم نباشد و زبانتان آبروی مردم را نریخته باشد، اشاره کرد و افزود: گاهی انسان خون ناحق میریزد یا پول مردم را به ناحق میخورد و برایش نامهای مختلف میگذارد: هدیه، حقالقلم و مانند آن؛ اما در حقیقت، ظلم است.
وی در پایان سخنان خود در خطبه اول نمازجمعه بیان کرد: این روزها در فضای مجازی بسیار دیده میشود که با یک نوشته یا شایعه، آبروی فردی از بین میرود. آیا ما حق داریم چنین کنیم؟ چقدر شنیده میشود که فلانی آمده ملک غیر را به دیگری فروخته یا بیتالمال را به ظلم و ناحق خورده است و از کشور فرار کرده است اما خیال کرده فرار کرده و در چاله جهنم افتاده است. امیرالمومنین(ع) فرمود اگر میتوانید، کاری کنید که در روز قیامت و در پیشگاه درگاه الهی دستانتان پاک باشد؛ از مال، خون و زبان آلوده دوری کنید، که این معاملات تنها سودِ حقیقی انسان را تضمین میکند، و خلاف آن جز ضرر نیست.
نماینده ولی فقیه در استان فارس در خطبه دوم نمازجمعه شیراز به رمز قوی شدن کشورمان و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: هرچه در طول دویست و پنجاه سال گذشته تجربه کردهایم، نشان میدهد تنها راهی که ایران و ایرانی میتواند به عظمت و پیشرفت دست یابد، قدرتمند شدن کشور است؛ زیرا قوی بودن ایران، ملاک پیشرفت است.
وی با تأکید بر ضرورت مرور تاریخ دویست و پنجاه ساله گذشته تصریح کرد: صدها بار به اروپا رفتیم، به انگلیسیها اعتماد کردیم؛ در ابتدا آنها را پیشقدم دانستیم، اما در پایان فهمیدیم که همانگونه که گفتهاند، «روباه» هستند؛ یعنی حیله و نیرنگ دارند، قرارداد میبندند اما هرگاه به سودشان نباشد، رها میکنند و میروند.
آیت الله دژکام ادامه داد: آیا باز هم باید همان تجربه را تکرار کنیم؟ نسل جوان میخواهد دوباره راهی را برود که پیشتر آزموده شده است؟ هرکس چیزی را که پیشتر تجربه شده دوباره بیازماید، پشیمان میشود و این پشیمانی ممکن است دو یا سه قرن دوام آورد، بیآن که سودی داشته باشد.
امام جمعه شیراز با بیان اینکه اعتماد به انگلیس، فرانسه یا آلمان بارها آزموده شده است، گفت: در جنگ جهانی دوم سلاحهای آلمانی در دست ارتش ما بود و هنوز هم برخی کلتهای آلمانی باقی مانده است. آیا تکیه بر آلمان به نفع ما تمام شد؟ به خدا باید توکل کرد، چنانکه قرآن میفرماید «فَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ».
وی اظهار کرد: اشتباه بزرگی که در تاریخ معاصر ما تکرار شده این است که پیدرپی به این کشورها تکیه کردهایم؛ گاه به انگلیس، گاه به آلمان و فرانسه و در دورههای اخیر به آمریکا. آن روزی که رهبر عزیز انقلاب برای جوانان دربارهی مصدق سخن گفتند، اشاره کردند که مصدق دولت ملیاش را بر پایهی ارادهی ملت بنا نهاد، اما تصور کرد اگر در برابر انگلیس به آمریکا تکیه کند، نتیجه میگیرد. در حالیکه این گرگها و روباهها قابل اعتماد نیستند.
آیت الله دژکام با تأکید بر اینکه باید دندان طمع را بکشیم، گفت: این سخن به معنای قطع رابطه اقتصادی یا معاملهی منصفانه با آنان نیست، بلکه نباید تکیهگاهمان آنها باشند. استقلال کشور در گروِ آن است که ایران قدرتمند شود.
وی با بیان اینکه قدرتمندی ابعاد مختلفی دارد؛ طبیعی است که گاهی کشور قدرتمند نیاز به سلاح و موشک دارد، بله باید داشته باشیم، اما قدرت فقط در موشک و سلاح خلاصه نمیشود، یادآور شد: رهبر معظم انقلاب در روز دوازدهم آبان، به مناسبت روز مبارزه با استکبار جهانی سخن گفتند و فرمودند باید حرکت علمی کشور شتاب داشته باشد و از دنیا عقب نمانیم. دانشجوی عزیز و طلبه محترم نباید چنین بیندیشد که اگر مدرکی بگیرد یا عمامهای بر سر نهد، دیگر وظیفهای ندارد. حوزه و دانشگاه دو نهاد علمی و پیشبرنده جامعهاند؛ باید با سرعت و شتاب به سمت مرزهای دانش حرکت کنند.
نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به منویات رهبر معظم انقلاب در خصوص ضرورت آشنایی با هوش مصنوعی بیان کرد: معنای این سخن تنها یادگیری برنامهنویسی یا طراحی نیست. امروز چینیها و آمریکاییها مدلهایی از هوش مصنوعی ساختهاند و ما نیز مدلی میسازیم، اما باید یک گام فراتر رویم؛ یعنی فلسفه هوش مصنوعی را بشناسیم.
آیت الله دژکام بیان کرد: شاید این پرسش تازهای است، اما برای حوزویان تازگی ندارد. طلاب علوم دینی پایاننامههایی پیرامون همین موضوع آماده کردهاند که فلسفه هوش مصنوعی چیست و آیا هر علمی نیاز به فلسفه دارد یا نه. آنها فلسفه علم خود را دارند و ما نیز باید فلسفه علم خودمان را داشته باشیم.
وی با تأکید بر اینکه قدرتمند شدن کشور فقط به ساخت ابزار و تجهیزات نیست، گفت: در محافل تصمیمگیر علمی دیدهام که گاهی میگویند «تحقیقات کاربردی» لازم است، در حالیکه تحقیقات پایه و بنیادی نیز ضروریاند.
امام جمعه شیراز با بیان اینکه اگر مبانی فلسفی و فکری یک مسئله را نشناسیم، توان اجتهاد و نوآوری نخواهیم داشت و نمیتوانیم مرزهای دانش را بشکافیم، گفت: ایرانِ قوی کشوری است که حوزویانش برای سربازی امام زمان(عج) و خدمتگزاری به نائب ایشان سر از پا نشناسند و هر روز در علوم خود چند گام جلوتر روند. همچنین دانشگاهها باید شتاب علمی خود را حفظ کنند تا ایران به جایگاهی برسد که هیچکس جرأت نگاه چپ به ایران و ایرانی نداشته باشد.
وی با تصریح اینکه قدرتمندی هم به علم نیاز دارد و هم به سلاح روز تأکید کرد: در همه ابعاد باید کار کنیم. اقتصاد نیز باید سامان یابد. تذکرات رهبر انقلاب به دولت درباره معیشت و اقتصاد را بارها شنیدهایم و باید عمل کنیم. اما در این میان سؤالی مطرح است: اگر اینهمه کار داریم، پس چرا صدای واحد و هماهنگی نمیشنویم؟ چرا هرگاه متوجه مشکل میشویم، فقط میپرسیم «چرا نمیشود؟». یک دست صدا ندارد و همه باید همفکری و همراهی کنیم. از بازاری و کاسب گرفته تا فیلسوف و دکترای فیزیک و… باید یکدل و یکصدا بگوییم «ما میخواهیم ایران را عزیز و قدرتمندتر کنیم».
آیت الله دژکام با تأکید بر اینکه تنها راه پیشرو، حرکت به جلو است؛ بازگشت یعنی تن دادن به تسلیم قدرتهای جهانی و ما هرگز توسریخور نبوده و نخواهیم شد، گفت: هنگامی که همه میخواهند به میدان بیایند، باید کار کنیم. اگر میخواهیم حکمرانی مردمپایه داشته باشیم، همه باید در میدان باشند. کسانی که جلوتر حرکت میکنند باید مراقب عقبماندهها باشند.
نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: همان طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند «نزدیک قله هستیم». این مسیر مانند کوهنوردی است؛ همه تجربهی کوهپیمایی دارید. در صف کوهنوردان، آنکه جلوتر است باید گامهایش را آهستهتر بردارد تا دیگران برسند. بسیار اوقات برای اینکه همراهی شکل بگیرد، آنکه جلوتر است، حتی اگر توان سرعت بیشتر دارد، باید مراعات کند تا بقیه برسند؛ و آنان که عقبترند باید بکوشند تا همگام شوند.
وی، با هم بودن را لازمه پیروزی دانست و افزود: حکمرانی مردمپایه یعنی تقسیم کار صحیح. هر کسی باید احساس مسئولیت کند. نباید همهچیز را بر دوش یک نفر گذاشت. یک نفر هرقدر توانمند باشد، بدون همکاری دیگران موفق نمیشود. همه باید پای کار بیایند.
امام جمعه شیراز در پایان تأکید کرد: ما نباید مانند قوم بنیاسرائیل عمل کنیم؛ باید همگی دست به دست هم دهیم و یاری کنیم. رهبر معظم انقلاب قلبی مطمئن به عنایت الهی دارد و ما بندگان خدا، در ظهر جمعه میگوییم ای رهبر عزیز در مسیری که برای عزت اسلام و ایران برگزیدهای، تکتک مؤمنان پای کار و تا آخر ایستادهاند.
دیدگاهتان را بنویسید