نیاز به دانش افزایی باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد
به گزارش روابط عمومی نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز، ، به مناسبت هفته قوه قضاییه اعضای شورای قضایی استان با آیت الله دژکام دیدار و گفت و گو کردند.
متن کامل سخنان آیت الله دژکام در این دیدار به شرح زیر است :
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در آیه ۲۶ سوره مبارکه ص می فرماید “یَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاکَ خَلِیفَهً فِی الْأَرْضِ فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبِیلِ اللَّه”، ای داود، ما تو را در روی زمین مقام خلافت دادیم، پس میان خلق خدا به حق حکم کن و هرگز هوای نفس را پیروی نکن که تو را از راه خدا گمراه سازد.
در ابتدا خدمت همه شما خوش آمد عرض می کنم و هفته قوه قضاییه را گرامی میداریم و به روح مطهر آیت الله شهید بهشتی و همه قضات ارزشمند و بزرگوار و شهدای قضات درود می فرستیم و برای همه شما که در خدمت اسلام و نظام اسلامی هستید از خدای متعال سلامت، سعادت و توفیق روزافزون استدعا می کنم.
واقعیت این است که در هفته قوه قضاییه بایستی از زحمات و خدمات دستگاه قضایی تقدیر کنیم.متاسفانه یک فضایی در کشور ما هست که معمولا از کار خوب تقدیر و تشکر نمی شود و به نحوی این فضا باید اصلاح شود.یعنی جامعه مطلوب دینی یک جامعه ای نیست که هر فردی بیشتر انتقاد کند انگار آن موفق تر است؛ خیر، نسبت به خدمت باید تشکر شود و از این حیث بنده تشکر می کنم از خدمات شایانی که دستگاه قضایی انجام میدهد، کارهای بزرگی شکل گرفته است و در حال انجام است.در بحث خدمات الکترونیک در دادگستری سامانه ای که افتتاح شد وقت یک اقدام را از دویست روز به چهار دقیقه تقلیل داده است و ببینید کارهای از این سنخ چقدر اثرگذار است و مستمرا انجام می شود، طبیعتا بعضی از کارها دیر و زود دارد و طبیعت اقدام و اجرا هست اما الحمدالله حرکت به این سمت شکل گرفته است.همه اقدامات جای تشکر دارد و همه جامعه باید حمایت کنند از اینکه این مسیر به خوبی طی شود.
ابعاد مختلف کار را ما باید به سمت بهتر شدن ببریم یعنی ضمن اینکه تشکر می کنیم از کارهای خوبی که انجام شده طبیعتا دلمان می خواهد شرایط بهتر شود.
حالا اگر قضیه الکترونیک شدن خدمات انجام شود مقداری از وقت آزاد می شود و فراغ بالی از یک حیثیت ایجاد می شود اما بالاخره به نظر بنده می رسد باید برای عزیزانی که می خواهند پیگیری کار پرونده ها را انجام دهند فکری شود تا پرونده های در دست اقدام کمتر شود.مقداری با الکترونیک کردن، مقداری با قضا زدایی کردن و سایر طرح ها و برنامه ها تا این اتفاق رخ دهد ولی یک جاهایی مجبوریم پرونده به محکمه بیاید اما تعداد پرونده باید به گونه ای باشد که قاضی با یک فراغ بال و آسایشی کار را انجام دهد و پرونده را به نتیجه برساند و تعداد زیاد مناسب نیست.
بالاخره از نظر فضای محکمه یا محیط دادگستری کمبودهایی داریم یعنی از مکان و فضای اداری کمبود داریم تا تعداد قضاتی که باید متناسب با تعداد پرونده قاضی داشته باشیم و متوسط رسیدگی یک قاضی به صورت مطلوب که مدنظرمان هست باید به حدی برسانیم که واقعا جهات اخلاقی مورد نظرمان مراعات شود.
اگر می خواهیم آداب به خرج دهیم و به اقتضای آدابی که از نگاه جهانی از ما مطالبه می شود باید حجم کار را در حد استاندارد بیاوریم.امروزه دوره اطلاع رسانی است و این قضیه انعکاس پیدا می کند و هنوز در محکمه ذره ای تندی نشده در فضای مجازی پخش می شود و باید برای این موضوع فکری کنیم.
از سال ۷۰ این بحث بوده است و ببینید برنامه نویس ها روی حساب ۳۵ میلیون نفر جمعیت برنامه را بسته اند در حالیکه اضافه شدن جمعیت یعنی ورودی پرونده ها بیشتر می شود و در برنامه توسعه گاهی محاسبه این موضوع را نکردیم و آینده پژوهی نمی کنیم و فقط برنامه ای ارائه می شود، این موارد را باید با محاسبه عالمانه تری حل کنیم و مسلما درست خواهد شد.
بالاخره هوش ایرانی به همه چیز رسیده است و مقام معظم رهبری فرمود هوشی که می تواند موشک نقطه زن تولید کند نمی تواند یک خودرو تولید کند؟ولی متاسفانه گوشه هایی راه نیوفتاده است، برای تدبیر مجموعه قضایی مسلم می دانیم هوش و فراست ایرانی ها به حل مسئله خواهد انجامید.
نکته ای دیگر خدمت شما عرض کنم که گاهی سوال پیش می آید که چه زمانی می خواهد درست شود؟تحولات اساسی اجتماعی چقدر طول می کشد؟این تمدن سازی است و اگر بنا هست تمدن ساخته شود و یک دولت براساس ارزش های اسلامی شکل بگیرد چقدر طول میکشد؟این را از نگاه جامعه شناسی باید بررسی کنیم و به نظر می رسد از نگاه جامعه شناسان و عالمانه ما عقب نیستیم.اول انقلاب ما مشکل سلاح کلاشینکف و سیم خاردار داشتیم و باید وارد می کردیم و امروز موشک می سازیم پس نسبت به تحولات مدیریتی، تحولات دستگاه قضایی و… کارهایی کرده ایم.باید بررسی کنیم که این ۴۴ سالمدت زیادی است؟آیا از نظر علمی زمان زیادی برده یا هنوز فرصت داریم؟بنده مطالعاتی که کردم از نظر زمان آنقدر عقب نیستیم و فرصت داریم و انشاالله با تلاش های شما عزیزان این حرکت هم به خوبی انجام می شود.
آیه۲۶ مبارکه سوره ص را که در ابتدای سخنانم خواندم بار دیگر مرور کنیم.خدای متعال می فرماید ” یَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاکَ خَلِیفَهً فِی الْأَرْضِ “، قضاوت منصب است،در نگاه ما منصب الهی است نه منصب اداری و حکومتی و حاکمیت باید از جانب خدا حق حاکمیت داشته باشد و قاضی حق قضاوت از جانب خدا داشته باشد.
حضرت داوود قاضی بوده است.اگر قضاوت مقام خلافت الهی است و منصبی است که از آن طرف داده می شود دو نکته در این آیه اشاره شده است.
نکته اول این است که ” فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ”، باید به حق حکومت کند و نیاز به علم دارد.واقعا با این اوضاع دنیا و تحول فناوری دانش روز افزون می خواهد و دانش ثابت به کار نمی آید پس یک فرصت دانش افزایی هم می خواهد برای اینکه بدانیم آنچه می گوییم واقعا حق است.
نیاز به دانش افزایی باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد و فضای این کار را فراهم کنیم تا طرف بتواند آماده بررسی پرونده ها به صورتی باشد که می داند حق است و به حق حکم کند.این می داند را ما باید تقویت کنیم یعنی روزانه هم از نگاه فقهی و قانونی و هم از نگاه موضوع شناسی اطلاعات و آگاهی خود را به روز کنیم.
نکته دوم فرموده “وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى”، اگر قاضی در این جایگاه قرارگرفت و دانش لازم را داشت باید مراقب باشد فریب شیطان را نخورد.این جایگاه سختی است و بسیاری از اوقات قاضی درگیر مسائلی می شود که بر روی قضاوتش اثر میگذارد.انگیزه مالی، انگیزه آبرویی و خیلی موارد ممکن است دخیل باشد که حکم حق صادر نشود.
خدا به حضرت داوود فرمود مراقب باش تا هوا و هوس در کار نیاید، این توصیه خدا وقتی به یک پیغمبر است یعنی همه ما حساب کار خود را بکنیم.
حضرت داوود علم داشت اما بررسی وظیفه قاضی است، به خلاف حق حکم نکرد اما موضوع را بررسی نکرد و خدا منصب را از او گرفت، از این حکایات باید درس بگیریم.هر وقت یک ترک اولی بشود یک تنبیه به دنبالش است چون منصب الهی است.این نکاتی است که مراعات کردن آن بسیار دشوار است.
خیلی فاصله است بین آنچیزی که مطلوب دینی است با آنچه در مقام اجرا و عمل است و هر جا نمی توانیم انشاالله خدا می بخشد اما استدعا دارم بر روی مسئله اخلاق و آداب قضا هم به صورت ویژه کار کنیم و سعی کنیم تا اجرایی و عملیاتی شود.
البته یک حکم به حقی که عادلانه صادر می کنید برای آخرت شما مفید است.قضاوت نقطه حساسی است، با اینکه از یک طرف باید بسیار احتیاط کنید از طرف دیگر کار این مدلی که مطمئنا از دست همه شما صادر می شود و حکم به حقی می دهید و شخصی به حق خودش می رسد بسیار ثواب دارد و انشاالله در این مسیر خدا کمک می دهد.
دیدگاهتان را بنویسید