بیانات در خطبههای امروز نماز جمعه شیراز ۱۴۰۰/۱۲/۰۶
به گزارش روابط عمومی نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز، نماز جمعه امروز، ۶ اسفند ماه ۱۴۰۰ سومین حرم اهل بیت (ع) در ایران اسلامی به امامت حضرت آیت الله دژکام و با حضور اقشار مختلف مردم شریف شیراز برگزار گردید.
متن کامل خطبههای نماز جمعه امروز شیراز را در ادامه میخوانید:
بسم الله الرحمن الرحیم
خودم و همه شما برادران و خواهران ایمانی را توصیه می کنم به تقوا و پرهیزکاری و خداترسی
در هفته های گذشته در خطبه اول در رابطه با معنویت، همانطور که در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی رهبر معظم انقلاب تاکید داشتند که باید مسئله اخلاق و معنویت مورد توجه ویژه قرار گیرد، مباحثی را مطرح کردیم و همچنین بیان کردیم گامهایی را که هر کدام از ما در مسیر معنویت باید برداریم.
گام اول: یقظه (بیداری) است؛ کسی که در خواب گران غفلت است نمیتواند به معنویت دست پیدا کند، بیدار شوید، نگران وضع خودمان باشیم، نگران وضع جامعه باشیم، نگران وضع امت اسلامی باشیم، و الا ما در خواب هستیم و دشمن هرچه بخواهد می کند.
گام دوم: تفکر بود؛ که حال اگر بیدار شدیم بدون فکر و نتیجه فکر که علم و دانش باشد نمیتوانیم گام موثری برای بهبود وضعیت خودمان برداریم، بنابراین معنویت اسلامی معنویت بر پایه تفکر و دانش است، این جا گفتیم نقطه افتراق ما با مسیحیت است، برای این که مسیحیت دعوت به معنویت می کند، اما تفکر در دعوت کلیسا جای زیاد عمیقی ندارد، رسماً در انجیل های امروزه، تفکر سرزنش شده است، گفته نمی خواهد فکر کنید، در حالی که ما مسلمانها قرآن مان و سنت پیامبر و اهل بیت مان می گوید فکر کنید؛ این به خاطر آن است که ما مطالبی که دینمان گفته است حق است و هرچه بیشتر فکر میکنیم بیشتر به حقانیت آن پی می بریم، اما اگر در مذهب مسیحیت بخواهند به تفکر دعوت کنند باید بگویم اثبات بکن که حضرت عیسی پسر خداست، و هرچه بیشتر فکر می کنیم کمتر نتیجه میگیریم، برای اینکه خداوند فرزند ندارد “لم یلد و لم یولد” آنها این مشکل را دارند، و ما این مشکل را نداریم، بنابراین دعوت به تفکر در معنویت اسلامی که ما داریم یک دعوت کاملاً جدی است.
گام سوم: بحث توبه است، حال که بیدار شدیم و فکر کردیم و متوجه عقب ماندن خودمان و رفتارهای ناشایست خودمان شدیم از هرچه ناشایست است توبه می کنیم.
ما میخواهیم معنویت داشته باشیم ان شاء الله، و تصمیم گرفته ایم که انسان با معنویتی باشیم، گام چهارم: نظم است؛ امروز می خواهیم در مورد نظم صحبت کنیم، که این نظم چطور می شود که یکی از قدم های معنوی باشد، می بینید این نوع بحثی که مطرح می کنیم و الهام گرفته ایم از مطالب رهبر معظم انقلاب اسلامی با بحث هایی که تحت عنوان معنویت متداول است یک تفاوت های عجیبی دارد؛ آن بحث تفکرش و این بحث نظمش، نظم برای معنوی شدن به آن نیاز داریم، و الا معنویت ما لطمه میخورد.
روی این مسئله ابتداً یک جمله از وصیت امیرالمومنین علی علیه السلام خدمت شما تقدیم می کنم، ایشان در بستر شهادت وصیتی کردند به امام حسن و امام حسین علیهما السلام و هرکس که سخن من به او برسد من به او وصیت می کنم، بنابراین شما هم مخاطب حضرت علی علیهالسلام هستید، اکنون گوش کنید و ببینید امام علی علیه السلام چه چیزی از شما خواسته است فرمود: “أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُم” شما را و هرکس از فرزندانم و به خانواده ام و هر کسی که وصیت من به او برسد به تقوا و نظم، امیرالمومنین علیه السلام در بستر شهادت وصیت می کند؛ نظم مسئله معنوی است، کسی نگوید نظم مسئله ظاهری دنیاست، خیر، نظم ارتباط به معنویت دارد و ارتباط عمیقی با معنویت دارد، اگر وصیت امیرالمومنین علیه السلام اینگونه است ما باید یک دقتی کنیم و ببینیم نظم چه ارتباطی با معنویت پیدا می کند؟ و از چه جهاتی با معنویت ارتباط دارد؟
بنده به خاطر اینکه دیروز روز مهندس بوده است، و روز مهندس روز بزرگداشت دانشمند بزرگ ایران و اسلام خواجه نصیرالدین طوسی است، این مرد در همه جهان بزرگ شمرده میشود، نه فقط در بین ما مسلمانان یا ایرانی ها، می دانید که وقتی می خواستند قسمت های مختلف ماه را نامگذاری کنند یک قسمت آن را به نام خواجه نصیرالدین طوسی نامگذاری کردند، و در تقویمی که رئیس فلسفه پوزیتیویست های دنیا نوشت یک روز هفته را به نام خواجه نصیرالدین طوسی گذاشت، این شخصیت از نظر علمی یک شخصیت جهانی است و افتخار این است که از ما ایرانیان است و از ما مسلمانان است.
این دانشمند بزرگ در عرصه مهندسی میداندار است شما میدانید که در زمینه اخترفیزیک تحقیقات خواجه نصیرالدین طوسی تحقیقاتی است که مورد توجه دنیا قرار گرفت، رصدخانه مراغه را وقتی ساخت الگو شد برای همه جهان، از همین شیراز خودمان قطب الدین شیرازی به آنجا رفت برای شاگردی کردن و کمک دادن به این رصدخانه؛ که همه اینها دانشمندان بزرگی بودند.
باید ببینیم خواجه نصیرالدین طوسی که در عالم مهندسی این همه مطلب داشته است چرا ما به عنوان یک دانشمند دینی نام او را می بریم؟ مهندس معمولاً علوم تجربی را علوم دینی فرض نمی کند، اما او رفته علم تجربی و علم ریاضیات یاد گرفته ولی در عین حال به عنوان دانشمند دینی مطرح است؛ من یک تقسیم بندی در رابطه با علوم می خواهم خدمت شما عرض کنم که این تقسیم بندی در جهان اسلام متداول بوده است، این را یاد بگیریم. تقسیم بندی علوم در اروپا هم به شکلهای دیگری شده است، علوم تجربی، علوم ریاضی، علوم انسانی؛ این تقسیم بندیهای اروپایی است.
حال تقسیم بندی خودمان، ما مسلمانها علوم را چگونه تقسیم میکردیم؟ یکی از تقسیم بندی هایی که مسلمانان به کار گرفتند و جناب خواجه نصیر در این تقسیمبندی کار میکرده است، و مرحوم فیاض لاهیجی این مرد بزرگ و دانشمند، شاگرد ملاصدرای شیرازی در کتاب گوهر مراد تقسیم بندی علوم را اینگونه ارائه داده است؛ می گوید علم سه دسته است، دسته اول: علم خداشناسی، یک سری از دانش ها مربوط به خداشناسی است؛ یعنی آغاز آفرینش را مدنظر دارد، مبدا جهان را مد نظر دارد.
بعد می گوید هر چه علم بشر دارد می آید در این دو دسته بعدی قرار می گیر؛ دوم: کار خدا را بشناسیم، اگر خدا را شناختیم هرچه در عالم است مگر کار خدا نیست، شما در مورد چه چیزی می خواهید تحقیق کنید؟ آن چیزکار خداست. پزشک می گوید من در رابطه با بدن انسان تحقیق می کنم، این بدن کار چه کسی است؟ کار خداست. مهندس میگوید من در رابطه با روابط مکانیکی اشیا تحقیق می کنم اینها کار کیست؟ قوانین مکانیک و فیزیک کار کیست؟ غیر از این است که کار خداوند است! شما یک علم بگویید که کار خداوند نباشد، گیاه شناس، حیوان شناس، زمین شناس کار خدا را برسی می کند، “هرجا بنگرم کوه و در و دشت نشان از روزی زیبای تو بینم”. دانشی در رابطه با طبیعت بگویید که بگوییم کار خدا نیست، در همه دانش ها از رشته آی تی تا رشته معماری و عمران، در همه اینها مهندس ها دارند در مورد چه چیزی فکر میکنند؟ در مورد کار خدا.
خواجه نصیرالدین طوسی نگاهش به دانش اینگونه بوده است، این است که میشود دانشمند دینی، برخی ها فقط می خوانند و حواسشان نیست که کار خدا را برسی می کنند و دانشمند دینی هم نخواهند شد، بنابراین دانش های متداول بشر از نگاه فیلسوفان مسلمان چیست؟ بررسی کردن کار خداوند است.
سوم: فرمان خداشناسی است؛ خدا هست و عالم را آفریده است، خدا به ما چه دستوری داده است؟ خدا از من و شما چه می خواهد؟ این را هم باید جواب بدهیم. علم حقوق، علم فقه، علم اخلاق فرمان خداشناسی است؛ یعنی خداوند از ما این چیزها را خواسته است، علم از این سه دسته خارج نمی شود، هرچه بگردید پیدا نمی کنید، خواجه نصیرالدین طوسی به عنوان اینکه کار خدا را آمده تحلیل کرده مهندس شده است و روز مهندس را به نام او گذاشتند اما این مرد غافل از آن دو جهت دیگر نبوده است، در علم خداشناسی کتاب تجرید الاعتقاد او که ۷۰۰ سال پیش نوشته شده است هنوز که هنوز است دارد تدریس می شود و مورد هم توجه همه دنیا قرار گرفته است.
بعد از خواجه نصیرالدین طوسی، علامه خفری را دشته ایم، یک بزرگداشت برای او گذاشتیم و ۱۶ کتاب او را معرفی کردیم، یکی از رساله های علامه خفری در رابطه با علم خدا شناسی است، یکی در رابطه با ستاره شناسی است، کتاب ستاره شناسی او را در آمریکا چاپ کردند اما ما از آن غفلت میکنیم، توجه باید بکنیم، الان مجمع عالی حکمت در شیراز بحث ملاصدرا را برای سال آینده محور قرار داده است، مکتب شیراز و تاثیر مکتب شیراز بر ملاصدرا را بحث می کند، چرا بقیه دقت نمی کنند؟ و دست کم بگویند اینها چه می گویند! این فاصله است که متاسفانه دارد کار دست ما میدهد، این فاصله را باید به یک نحو پر کنیم
بنابراین خواجه نصیر را در سه بعد میداندار میبینیم، در خداشناسی میداندار است، در کار خدا را تحلیل کردن که کار مهندس ها باشد میداندار است، و در فرمان خدا را شناختن میداندار است، یک کتاب دارد به نام اخلاق ناصری؛ هر وقت به سراغ کتاب اخلاق ناصری می روم نکته ای دقیق می یابم که می شود مقابل دانشمندان امروزی آن را مطرح کرد..
چرا ما از اینها خوب استفاده نمی کنیم؟ به به کردن کافی نیست، “گیرم پدر تو بود فاضل از فضل پدر تورا چه حاصل” الان کجا هستیم؟ در ادامه مسیر خواجه نصیر کجا ایستاده ایم؟ جوان، مهندس، دکتر، ملا، فاضل حوزوی … تا جای خودت را پشت سر خواجه نصیرالدین طوسی و امثال خواجه نصیرالدین طوسی در دنیای امروز تعیین نکنی نمی توانی بگویی ما آنها را داشتیم و پُز بدهی، خودت چه نقشی داری؟ آیا ادامه خواجهنصیر هستی یا نیستی؟ این ادامه دادن خواجهنصیر یعنی شناختن نظم حاکم بر جهان و معرفی کردن آن نظم به بشر، زیجی که نوشته است و رصد ستاره ها کرد، نظم را به عالم نشان داده است، که این جهان منظم است، کار خدا از روی نظم است این را بیایم خوب بشناسیم و خوب تحلیل کنیم تا ببینیم بعدش در قدم بعدی و بعدی می خواهیم در نظم فردی خودمان کجا باشیم در نظم اجتماعی خودمان کجا باشیم نظم پایه چهارم معنویت است این را مد نظر داشته باشید ان شاء الله و درمورد آن کار کنید.
خطبه دوم
خودم و همه شما برادران و خواهران ایمانی را بار دیگری توصیه می کنم به تقوا و پرهیزکاری و خداترسی
در این خطبه دوم چند مناسبت هست که لازم است خدمت شما یادآوری کنم ، به تناسب اینکه شیراز سومین حرم اهل بیت علیهم السلام در ایران اسلامی است، و هفته قبل هم اشاره کردم که این ایام و هفت هشت روزی که می گذرد مناسبت آن برای شیراز این است که شهادت حضرت احمد بن موسی شاهچراغ علیه السلام و شهادت پدر بزرگوارش امام هفتم ما شیعیان وجود مقدس امام موسی کاظم علیه السلام است. و حرم سوم افتخارش این است که مهمانداری خودش را نسبت به بچه های پیغمبر صل الله علیه و له درست اعلام میکند.
ببینید ما ایرانیان حتی در کوفه و نجف و کربلا هم که می رویم عشقمان به اهل بیت علیهم السلام جلوه گر است، این دیگر جای تعارف ندارد، این عشق خیلی قدیمی و ریشه دار الحمدالله در ما مردم است، یک روزهایی مناسبت دارد که این را ابراز کنیم، از جمله روزهایی که در هفته آینده پیش رو داریم و باید ان شاء الله همه ما تلاش کنیم این نقش را به خوبی ایفا کنیم روز شهادت حضرت امام کاظم علیه السلام امام هفتم است، ببینید پدر امام رضا علیه السلام پدر حضرت معصومه سلام الله علیها و پدر حضرت شاهچراغ علیه السلام است، شما حرم سوم هستید که باید نشان بدهید، که متاسفانه برنامههای مناسبی برای آن تهیه نشده است، و الا مردم میآیند و اظهار ادب و احترام میکنند و میروند، ما باید این را به یک شکلی نشان بدهیم که دیگران محبت به اهل بیت علیهم السلام را از ما یاد بگیرند و بگویند ببینید مجاورین حرم پسر بزرگ امام هفتم علیه السلام هستند چه می کنند و ما هم باید اینگونه عرض ادب کنیم.
الحمدلله سال گذشته یک حرکت شایستهای انجام شد از حرم مطهر امامزاده ابراهیم علیه السلام در محله لب آب حرکت کردند هیئت هایی و در خیابان حضرتی مشرف شدند محضر حضرت احمد بن موسی علیه السلام و تسلیت شهادت پدرش را خدمت آقا گفتند و این رسم امسال هم ان شاء الله به همان شکل ادامه دارد، و یکی از مبدا های حرکت مردم برای عرض تسلیت حرم شریف امامزاده ابراهیم علیه السلام در محله لب آب و کنار بلوار سیبویه است.
اما امسال یک همت عالی کردند مردمان بلوار مطهری جنوبی و کشن؛ _ به خاطر این که عرض کردم مواجه حضرت احمد بن موسی علیه السلام با بنی عباس از کشن بوده تا اینجا که محل شهادت حضرت است، و خون مطهر حضرت احمدبن موسی علیه السلام اینجا ریخته شده است، مثل ابوالفضل العباس علیه السلام که شما شنیدید برای امام حسین علیه السلام رزم کرد، حضرت احمد بن موسی علیه السلام برای امام رضا علیه السلام یک جنگ نمایانی کرد_ سال گذشته هم عزیزان یک حرکتی داشته اند اما امسال رسما اعلام کردند و از همه مومنین در طول این مسیر ۱۲ کیلومتری دعوت کردند، و همچنین همه مجاورین شهر شیراز، که باید این مسیر را ما گلباران کنیم، چون که خون مقدس بچه های پیامبر صل الله علیه و آله ریخته است، یک مسیر حرکت خودرویی ترتیب داده اند از مسجد امام حسن مجتبی علیه السلام در بلوار مطهری جنوبی حرکت می کنند شهرک کشن و میآیند به سمت حرم ان شاء الله، هماهنگی های لازم هم با مسئولین شهر انجام شده، آنها هم این افتخار را برای خودشان میدانند که حمایت کنند، ولی این کار خود مردم است یعنی مردم کشن حرکت کرده اند و ما مطمئن هستیم که در طول مسیر مردم همه محلات دیگر به اینها خواهند پیوست در یک حرکت عظیم خودرویی به سمت حرم مطهر حضرت احمدبن موسی علیه السلام ان شاء الله همراهی خواهند کرد، و هیئت های محترمی به بنده از قبل گفته بودند که دوست داریم چنین کاری را انجام بدهیم و مداحان عزیز گفته بودند که حاضریم چنین فعالیتی را انجام بدهیم همه آنها ان شاء الله در این مسیر خود را هماهنگ خواهند کرد، بنده از همین جا به عنوان یک خادم کوچک آستان مقدس حضرت احمدبن موسی علیه السلام همه شما را دعوت می کنم که روز شهادت پدر حضرت برای عرض تسلیت بیایید، ان شاء الله در حرم مطهر نشان بدهیم که ارادتمندان به اهل بیت و ارادتمندان به حضرت شاهچراغ علیه السلام چگونه میدانداری میکنند و این پیام را برای همه جهان تشیع میفرستند که روز شهادت امام هفتم علیه السلام است و همه باید احترام کنیم به وجود مقدس باب الحوائج موسی بن جعفر علیه السلام و امیدوارم هر کس در این مسیر قدمی برمی دارد خود باب الحوائج موسی بن جعفر علیه السلام آنچه را که میخواهد در دنیا و آخرت به او عنایت بفرماید.
نکته دیگر مبعث پیامبر گرامی صل الله علیه و آله است، که روز بیست و هفتم ماه رجب سهشنبه هفته آینده میشود، که بزرگترین جشن اسلامی است؛ چون مبعث است که همه حرکت ها از آن شروع شد، مبعث پیامبر صل الله علیه و آله ان شاء الله در شیراز یک حرکت فرهنگی بسیار بسیار ارزشمند و بینالمللی اختتامیه آن برگزار میشود، یک همایش است که مجموعه بسیج اساتید دانشگاه راه انداختهاند ما ۶۰۰ نفر از اساتید دانشگاه مان عضو بسیج هستند ، این ۶۰۰ نفر از سال گذشته یک حرکت را شروع کردند و گفتند چطور بر علیه پیامبر ما در دانمارک و فرانسه بی احترامی چاپ می کنند، چرا ما مسلمانها یک حرکت برای تجلیل راه نیندازیم؟ یک کنگره جهانی ترتیب دادن به نام “محمد صلی الله علیه و آله و سلم در آیینه ادب و هنر” که در این کنگره از بنگلادش تا آفریقا برای پیامبر شعر گفتند، ما کم نیستیم مهم این است که همدیگر را پیدا کنیم و محکم در دهان کسانی بزنیم که می خواهند به عقیده ما بی احترامی کنند، این کار همش به عهده روحانیت نیست، اساتید دانشگاه هم باید به میدان بیایند، و بحمدلله این حرکت به خوبی شروع شده و روز مبعث اختتامیه این همایش است که الحمدالله در سطح ملی و بین المللی پاسخ خوبی گرفتیم در هنرهای مختلف، در هفت هنر هنرمندان شرکت کردهاند و یک تیم داوری گذاشتهاند که ۱۲۰ استاد از دانشگاه های مختلف دنیا به داوری تولیدات هنری مسلمانان پرداختهاند، کار قشنگی شده است الحمدلله، تشکر می کنیم از بسیج اساتید و همه کسانی که در این راستا همکاری کردند، شهرداری محترم، سپاه فجر همکاری خوبی کرده است و سایر نهادها، همه برای پیامبر کار کردند و ان شاء الله اجر آنها با رسول خدا باشد، و همه شما عزیزان هم رسانه باشید و این را منتشر کنید برای دیگران تا معلوم شود پیامبر عظیم الشأن ما شخصیتی است که همه جهان باید در مقابل عظمت او احترام کنند و سر تعظیم فرود آورند.
هشتم اسفند روز علوم تربیتی است، خدا رحمت کند شهید باهنر و شهید رجایی را، امور تربیتی اگر به آن نپردازیم یعنی نسل بعدی را می بازیم، و این خیلی بد است که بچهها راه شهدا را ادامه ندهند، این کار تربیتی میخواهد، این کار تربیتی محور اصلی آن آموزش و پرورش است، اما نهادهای دیگری هم دخیل هستند، از جمله بسیج که ویژه می تواند در این راستا کار کند، اما خواهش من این است که به مسئله تربیت، مدیران و مسئولان آموزش و پرورش به صورت ویژه بپردازند.
یک بحثی است به نام سبک زندگی، در این سبک زندگی آمدند در طول سالیان قبل یک چیزهایی را به بچه ها آموزش دادند، که یک رفتارهایی در آن از فرهنگ غربی اقتباس شده است و مطلوب هم نیست، ما اگر چیزی در غرب هم مخالف با ارزشهای انسانی و اسلام نباشد مخالف نیستیم، ما که بنا نیست با هر چیزی دعوا کنیم، اما یک چیز غیر ارزشی را نمی خواهیم، ما ضد ارزش ها را باید پالایش کنیم و آموزش سبک زندگی به روش اسلامی ایرانی و اصیل مدنظر قرار بگیرد، و ما بتوانیم ان شاء الله یک گزارش از این حرکت ارزشمند علوم تربیتی داشته باشیم، و در این راستا البته حوزههای علمیه هم با آموزش و پرورش همکار هستند و ان شاء الله آنها بتوانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند.
پایان سخن نکته ای است در رابطه با سفر رئیس جمهور محترم به قطر، و چند ماه پیش هم یادمان هست که در سفری که ایشان داشتند در اجلاس شانگهای، ما عضو اقتصادی شانگهای شدیم، ایران از نظر ظرفیت تجارت در یک جایی قرار گرفته است که ارتباطات شرق و غرب این جهان می تواند از خود ایران باشد؛ شما ببینید حتی هواپیماهای که از آسیای شرقی میآیند برای رفتن به اروپا باید از روی ایران رد شوند، این مسیر اینگونه است، حالا خیلی هم تلاش کردند دشمنان که برای بنزین گرفتن بین راهشان ایستگاه دیگری تعریف کند اما باز هم مجبور می شوند از ایران رد شوند این مسیر نزدیک ترین راه است و امن ترین راه است به برکت خون شهیدان شما، دنیا این چیزها را می فهمد و ما باید از این چیزها استفاده کنیم.
الحمدلله این دو مسافرت رئیس جمهور در رابطه با مسائل اقتصادی بسیار مهم است باید از آن استفاده خوب شود، و چه کسی می تواند استفاده خوب کند؟ و آن جماعت بازرگانان کشور است. بازرگانان ما باید مسیر جدید تجاری تعریف کنند؛ یعنی ارتباطات بین کشورهای آسیای میانه و بیرون از محوطه غرب آسیا که از طریق ایران میخواهد باشد بازرگانان باید میدانداری کنند، دولت زمینه را فراهم می کند اما این بازرگانان هستند که مهم هستند.
بازرگانان یک مقداری عالمانه و دانشبنیان به تجارت جدید بپردازید، این تجارت های شما، امکانات زندگی و آبادی را برای همه مردم ما در دسترس قرار خواهد داد، این جهت مورد غفلت قرار نگیرد و ما خیال نکنیم که دولت به تنهایی می تواند، حجم پول دولت به نسبت حجم پولی که در دست ملت است خیلی کم است. بله دولت مدیریت میکند، اما حسن استفاده کار مردم و تجار و بازرگانان و صاحبان سرمایه است، که باید از این حوزه استفاده کند و غافل نشویم و بهرهمندی داشته باشیم.
ما هم دعا می کنیم در حرم سوم که نشسته اید دست به آسمان بلند کنید، کار خدا غیر از کار بنده است نتیجه می گیرید، برای خودتان و برای مردم تان و برای کشورهای دنیا و برای همه مسلمانان دنیا دعا کنید ان شاء الله خدا هم به شما نتیجه خواهد داد.
دیدگاهتان را بنویسید